Het in de handel brengen van bosbouwkundig teeltmateriaal, zoals zaden, stekken, enten, e.d. valt onder de nieuwe EU-richtlijn (1999/105/EG). Aan deze richtlijn zijn 46 boomsoorten en 1 geslacht (genus) van boomsoorten (de populieren) onderhevig. Inmiddels is de richtlijn omgezet in een besluit van de Vlaamse regering betreffende de procedure tot erkenning van bosbouwkundig uitgangsmateriaal en het in de handel brengen van bosbouwkundig teeltmateriaal (d.d. 3 oktober 2003).

Het doel van de regelgeving is de planter waarborgen te geven over de kwaliteit en de herkomst van het gebruikte teeltmateriaal. Zo zal alle teeltmateriaal, erkend door een officiële instantie, vergezeld zijn van een certificaat (document van de leverancier).

Belangrijk hierbij is niet alleen de kwaliteit van het teeltmateriaal maar ook het aanpassingsvermogen aan de groeiomstandigheden.

Voor het verkrijgen van een basiscertificaat voor teeltmateriaal is controle op de oogst van het erkende uitgangsmateriaal (zaadbestanden, zaadtuinen) alsook bij import van buitenlands teeltmateriaal nodig.

Een certificaat (basiscertificaat en document van de leverancier) duidt de herkomst aan, maar wat zegt het over de kwaliteit van het teeltmateriaal? De categorieën “geselecteerd” en “gekeurd” van het teeltmateriaal geven een beeld van de uiterlijke kwaliteit van het uitgangsmateriaal waarvan het teeltmateriaal afkomstig is. Uitgangsmateriaal bestemd voor de productie van teeltmateriaal van de categorie “getest”, is tevens beoordeeld op de kwaliteit van de nakomelingen (genetische kwaliteit). Maar wat op de ene plaats goed groeit, groeit niet noodzakelijk even goed op een andere plaats. Verschillende groeiomstandigheden, bijv. andere bodems, kunnen andere resultaten geven.

In de lijst van aanbevolen herkomsten komen naast onze Vlaamse herkomsten een aantal gekende Waalse en buitenlandse herkomsten voor. Ze werden door het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek geselecteerd op kwaliteit, gezondheid en aanpassingsvermogen. Daardoor geeft de lijst van aanbevolen herkomsten zowel een groter aanbod aan aangepast teeltmateriaal, als een betere kwaliteitsgarantie.

Als u bebost of herbebost met plantsoen van aanbevolen herkomsten kan u een extra subsidie ontvangen. Wilt u hiervan genieten dan moet u bij de subsidieaanvraag een bewijs van herkomst kunnen voorleggen.

De lijst van aanbevolen herkomsten is niet definitief. Voorlopig werden een aantal Waalse, Nederlandse en Noord-Franse herkomsten toegevoegd aan onze Vlaamse. Deze en andere herkomsten worden verder onderzocht in herkomstproeven om te testen of ze wel geschikt zijn voor gebruik in Vlaanderen. Op basis van dat onderzoek kan de lijst aangepast worden, zowel door herkomsten toe te voegen als te schrappen.

In de lijst van aanbevolen herkomsten zijn tevens oorspronkelijk inheemse (‘autochtone’) zaadbronnen en bestanden toegevoegd. Enkele zijn bestemd voor de productie van teeltmateriaal van de categorie “geselecteerd”. De meerderheid dient echter voor de productie van teeltmateriaal van de categorie “van bekende origine” en is enkel bedoeld voor gebruik met ecologische doeleinden, o.a. voor het behoud van genenbronnen.

Betreffende de autochtone herkomsten van de categorie “van bekende origine” wordt sterk aanbevolen om ze binnen het herkomstgebied aan te planten. Op die manier kan het autochtone karakter behouden worden.